Papusieńka, księżna bawarska

Teresa Kunegunda Sobieska

Teresa Kunegunda Sobieska nazywana przez ojca pieszczotliwie „Papusieńką” urodziła się 4 marca 1676 r. w Krakowie jako młodsza córka króla Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery d’Arquien. Jej starsza siostra Adelajda zmarła w dzieciństwie. Koronę królewską „zaczęła nosić” jeszcze przed narodzinami, ponieważ koronacja rodziców odbyła się na miesiąc przed jej urodzeniem. Plany jej zamążpójścia zaczęto snuć jeszcze w ostatniej dekadzie XVII wieku. Początkowo Jan III myślał o wydaniu córki za królewicza duńskiego. W 1693 roku zdecydowano jednak ostatecznie, że mężem polskiej królewny zostanie elektor bawarski Maksymilian II Emanuel Wittelsbach. Dwór przyszłego małżonka przemieszczał się między Monachium a Brukselą, jako że pełnił on równocześnie funkcję namiestnika Niderlandów Hiszpańskich. Układ małżeński został zawarty 19 maja 1694 roku w Żółkwi. Zgodnie z jego postanowieniami przyszła panna młoda wnosiła w posagu aż 500 tysięcy talarów. Otrzymywała też w zarząd zamek i miasto Wasserberg. Dodatkowo jej matka, królowa Maria Kazimiera, zgodziła się pokryć koszty podróży panny młodej do Brukseli. Ślub „per procura” zawarto już 15 sierpnia 1694 roku w Warszawie. Kilka miesięcy później panna młoda wyruszyła na dwór małżonka. Spotkanie pary nastąpiło 1 stycznia 1695 roku, a ślub odbył się następnego dnia w Brukseli. Wesele było wyjątkowo wystawne. Przygotowano na tę okazję nową operę, którą wykonali artyści przybyli z Paryża, w tym panna de Maupin, uważana wówczas za „najwspanialszy głos na świecie”. W Brukseli pojawiły się też łuki triumfalne, a nawet fontanny z likierami i sztuczne ognie. W kilkanaście miesięcy po ślubie córki zmarł Jan III Sobieski. Jej mąż Maksymilian II został wówczas jednym z kandydatów do polskiego tronu. Jednak ostatecznie zrezygnował, mimo poparcia królowej Marysieńki.

Kurfürstin Therese Kunigunde

Czyli „Elektorka Teresa Kunegunda” – tak od dnia ślubu nazywana była „Papusieńka”. Ogromny wpływ na życie Teresy Kunegundy miała wojna o sukcesję hiszpańską, prowadzona w latach 1701–1714 pomiędzy Wielką Brytanią, Holandią, Austrią i Sabaudią a Francją, Hiszpanią, Bawarią i Kolonią o władztwo nad Hiszpanią i dominację w Europie. W dniu 13 sierpnia 1704 roku doszło do Bitwy pod Blenheim (Höchstädt an der Donau). Klęska wojsk bawarskich zmusiła Maksymiliana II Emanuela do udania się na emigrację. Teresa Kunegunda została regentką elektoratu, czuwając przez kilka miesięcy nad resztą wojsk, a także nad administracją okupowanym krajem. W tak krótkim czasie nie zdołała zbudować własnego zaplecza politycznego, ale dała się poznać jako sprawny i skuteczny administrator. Jej zaangażowanie w działalność na rzecz elektoratu w czasach kryzysu, kiedy jej mąż Maksymilian Emanuel rozważałnawet zmianę swojej ojczyzny, sprawiło, że zyskała w Bawarii autentyczne uznanie i ogromny szacunek Kiedy w lutym 1705 roku udała się do Wenecji, aby skonsultować się ze swoją owdowiałą matką w kwestiach politycznych, okazało się, że wojska cesarskie nie chcą jej przepuścić z powrotem do kraju. Musiała wrócić incognito do Wenecji, gdzie pozostała na wygnaniu do 1715 roku.

Wygnanie i powrót

Teresa Kunegunda wobec braku możliwości powrotu do Bawarii i do pozostawionych tam dziesięciorga dzieci osiadła w Wenecji, utrzymując z mężem regularny kontakt korespondencyjny. Pisanie listów stało się dla niej absorbującym zajęciem. Oddzielona od męża, z ograniczonymi przez sytuację polityczną możliwościami przemieszczania się oraz dotkliwym brakiem pieniędzy, potrafiła prowadzić aktywne życie, angażując się w szeroko pojętą działalność kulturalną. Wojnę o sukcesję hiszpańską zakończył ostatecznie pokój w Rastatt, zawarty w dniu 7 marca 1714 roku. Przywrócił on parze elektorskiej upragnioną wolność i umożliwił powrót do Bawarii. Do ponownego spotkania małżonków i ich sześciorga dzieci doszło w kwietniu 1715 roku w Lichtenbergu. Lata panowania po długim wygnaniu zaowocowały wielkimi sukcesami Teresy Kunegundy i jej męża. Liczne niezwykle trafne inwestycje ekonomiczne były przypisywane właśnie polskiej księżniczce. Bardzo dużo uwagi poświęciła ożywieniu kultury monachijskiej, zwłaszcza w architekturze, sztuce i muzyce. Miała dziesięcioro dzieci, w tym aż pięciu synów, jednak tylko pięcioro przeżyło dzieciństwo. Jej syn Karol VII Albrecht był w latach 1742–1745 cesarzem rzymskim. Po śmierci męża w lutym 1726 roku wyjechała do Wenecji, gdzie zmarła 10 marca 1730 roku. Została pochowana w podziemiach kościoła Teatynów (Theatinerkirche) przy Odeonsplatz w Monachium. Ciekawostką jest to, że kościół i klasztor Teatynów został wzniesiony z inicjatywy jej teściów, Ferdynanda elektora Bawarii i jego małżonki Henrietty Adelajdy, dla uczczenia faktu urodzenia się ich długo oczekiwanego syna Maksymiliana II Emanuela, późniejszego męża „Papusieńki”




Marek Prorok

Używamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych.

Brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to. Czytaj więcej…

Zrozumiałem

 

Polityka cookies

Przeglądarki internetowe domyślnie dopuszczają umieszczanie plików „cookies/ciasteczek”, czyli informacji zapisywanych na urządzeniach „komputerowych” użytkowników.

Ustawienia przeglądarek internetowych mogą zostać zmienione tak, aby blokować automatyczną obsługę plików „cookies/ciasteczek” lub informować o próbach ich każdorazowego przesłania do urządzenia wykorzystywanego przez użytkownika. W celu skonfigurowania opcji swojego urządzenia w zakresie wyrażenia zgody na zapisywanie plików cookies oraz określenia zakresu zapisywanych cookies możesz zmienić ustawienia wykorzystywanej przez Ciebie przeglądarki internetowej. O zarządzaniu plikami Cookies w poszczególnych przeglądarkach można znaleźć informacje na stronach:
•    Internet Explorer: http://support.microsoft.com/kb/196955/pl
•    Firefox: http://support.mozilla.org/pl/kb/ciasteczka
•    Chrome: http://support.google.com/chrome/bin/answer.py?hl=pl&answer=95647
•    Opera: http://help.opera.com/Linux/12.10/pl/cookies.html
•    Safari: http://support.apple.com/kb/HT1677?viewlocale=pl_PL&locale=pl_PL
W ramach naszych stron i serwisów internetowych wykorzystujemy następujące rodzaje plików cookies:
a)    pliki cookies przechowujące identyfikator sesji, który jest niezbędny do przechowania informacji o fakcie bycia zalogowanym w serwisie lub wypełnienia formularza;
b)    count – cookie służące do zliczania ilości odwiedzin na stronie;
c)    NID, PREF – Google Maps dostarczający interaktywne rozwiązania w zakresie map, które umożliwia podmiotom publikującym treści na dołączanie do ich stron dopasowanych do sytuacji interaktywnych map,
d)    Cookie Google Analytics;
e)    cookie dotyczące ustawień okna przeglądarki;

W przypadku, gdy użytkownik nie dokonana zmiany domyślnych ustawień przeglądarki internetowej w zakresie ustawień cookies, pliki te będą zamieszczone w urządzeniu końcowym użytkownika. Wyłączenie lub zmiana domyślnych ustawień plików cookies może spowodować utrudnienia w korzystaniu z niektórych naszych stron i serwisów internetowych.