Zostań rodziną adopcyjną!

Rodzina jest naturalnym środowiskiem rozwoju dziecka i jego pierwszym wychowawcą. Przekazuje wartości, wzorce, uczy pełnienia ról. Między rodzicami a dzieckiem kształtują się wzajemne więzi emocjonalne nacechowane uczuciami. Bycie przy dziecku, poczucie odpowiedzialności i troski za nie, zaspokajanie potrzeb psychofizycznych, wspieranie rozwoju, przygotowanie do życia w społeczeństwie, to jedne z wielu zadań rodziców. Prawo dziecka do wychowania się w rodzinie zwane prawem dziecka do rodziny oraz pierwszeństwo rodziców w wychowaniu podkreślają akty prawne, w tym Konstytucja RP.

W sytuacjach kryzysowych, kiedy są przeszkody uniemożliwiające rodzinie naturalnej wypełnianie obowiązków rodzicielskich i nie ma możliwości wychowania dziecka, należy zapewnić mu opiekę. Umieszczenie dziecka poza rodziną jest sytuacją wyjątkową i dopuszczalną dopiero po wyczerpaniu i bezskuteczności innych działań pomocowych. Dzieci znajdują opiekę w rodzinnych lub instytucjonalnych formach opieki zastępczej. Prowadzone są działania na rzecz powrotu dziecka do rodziny, a gdy jest to niemożliwe, po uregulowaniu się sytuacji życiowej, w tym prawnej dziecka (zrzeczenie lub pozbawienie władzy rodziców w sądzie), dziecko ma szansę na adopcję (przysposobienie) i nowych rodziców.

Prowadzenie procedur przysposobienia, w tym przygotowanie kandydatów, należy do wyłącznych kompetencji ośrodków adopcyjnych. Pomagają dzieciom znaleźć rodziców, a osobom, które wykazują gotowość do przysposobienia, zostać rodzicami. Najważniejszą przesłanką przysposobienia jest dobro dziecka. Poszukuje się rodzin przysposabiających dla dzieci przede wszystkim w Polsce (adopcja krajowa), a adopcję zagraniczną rozpatruje się wyjątkowo, jeżeli tylko w ten sposób można zapewnić im zastępcze środowisko rodzinne, chyba że dotyczy krewnych, powinowatych dziecka lub łączenia rodzeństwa.

Kandydaci na rodziców adopcyjnych powinni spełniać odpowiednie warunki. O adopcję może ubiegać się małżeństwo lub osoba samotna (niepozostająca w związku małżeńskim), osoby spokrewnione lub spowinowacone z dzieckiem, rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka, w którym dziecko jest umieszczone, a także osoby, które ponownie chcą zostać rodzicami i adoptować rodzeństwo wychowywanego dziecka. Niezbędne jest posiadanie przez kandydatów pełnej zdolności do czynności prawnych, odpowiednich kwalifikacji osobistych, w tym predyspozycji osobowościowych uzasadniających przekonanie, że będą należycie wywiązywali się z obowiązków rodziców oraz odpowiedniej motywacji do przysposobienia dziecka. Potrzebne są również dobre warunki zdrowotne i bytowe. Przysposabiający powinni mieć miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz być w odpowiednim wieku do wychowania dziecka.

Predyspozycje kandydatów do adopcji są ustalane w czasie licznych spotkań w ośrodku adopcyjnym. Jednym z etapów procedury jest szkolenie do roli przyszłych rodziców prowadzone na podstawie programu zatwierdzonego do użytku przez Ministra Rodziny, podczas którego kandydaci mają możliwość zapoznania się z aspektami dotyczącymi wychowania i rozwoju dziecka, w szczególności dotyczącymi przysposobienia, w tym między innymi z wybranymi elementami psychologii, pedagogiki, medycyny, prawa rodzinnego.

Po otrzymaniu pozytywnej opinii kwalifikacyjnej oraz doborze do specyfiki potrzeb dziecka, kandydaci zapoznają się z historią życia dziecka, często złożoną i trudną, bo dzieci kierowane do adopcji mają duży bagaż przeżyć i doświadczeń, np. sytuacje kryzysowe czy zmiany środowisk opieki, co wpływa na ich rozwój. Potem organizowany jest pierwszy kontakt z dzieckiem w miejscu, gdzie ono przebywa. Następnie kandydaci nawiązują dalsze relacje z dzieckiem, poznają się i uczą się siebie nawzajem, stopniowo budują relacje, a jeśli wszystko przebiega pomyślnie, ubiegają się o przysposobienie dziecka.

Procedurę kończy rozprawa w sądzie, podczas której kandydaci zostają rodzicami, otrzymują władzę rodzicielską, uprawnienia i obowiązki rodziców. Decyzja o przysposobieniu dziecka jest na całe życie, powinna być świadoma i podjęta przez kandydatów z odpowiedzialnością. Po adopcji udzielana jest pomoc postadopcyjna dla rodzin dostosowana do ich potrzeb.

Dzięki adopcji dziecko ma miłość, ciepło, bezpieczeństwo i rodzinny dom. Rodzice mogą spełniać się w rodzicielstwie i mimo dużej pracy, jaką trzeba będzie podjąć, by pomóc dziecku i wspierać je w dalszym rozwoju, będą doświadczać wielu zwykłych radości na co dzień.

Osoby zainteresowane zapraszamy do Ośrodka Adopcyjnego ROPS w Opolu, ul. Rejtana 5, tel. +48 77 45 655 86, i Sekcji Zamiejscowej Ośrodka w Nysie, ul. Piłsudskiego 47, tel. +48 77 40 78 054 – udzielimy Państwu dokładnych informacji o procedurze adopcji, czyli o tym jak zostać mamą i tatą dla dziecka.

Ewa Skirzewska
kierownik Ośrodka Adopcyjnego ROPS w Opolu